πέτρες και ξύλα και κέραμοι ατάκτως ερριμένα, ες ουδένα χρήσιμα
Η θλιβερή εικόνα της ημιμάθειας

Και είπεν άφρων εν τη καρδία αυτού...

Μια κριτική του σημερινού ρεύματος αρχαιόπληκτης αμάθειας και λαφαζάνικου εθνικισμού

Θερσίτης δ' έτι μούνος αμετροεπής εκολώα
Ιλιάς Β' 212


Κεντρική σελίδα -- Κανόνες για να μη τρώει τα σχόλια σας ο δράκος -- Επικοινωνία με το θηρίο
άλλες φωλιές του δράκου : Κερύνεια εναλία -- Greek Epiphanies

Τετάρτη 11 Μαΐου 2011

Σήμερα θα γίνει σεισμός στη Ρώμη! (το έγραψε και το διαδίκτυο)

Σύμφωνα με μιαν είδηση του Ρώυτερ, πολλοί κάτοικοι της Ρώμης περιμένουν τους τελευταίους μήνες πως σήμερα, 11 Μαϊου 2011, θα γίνει ένας μεγάλος σεισμός στη Ρώμη. Η αναμονή του σεισμού ξεκινά από την απλή ανησυχία και φτάνει στη βεβαιότητα. Εδώ και μήνες είναι ένα μεγάλο θέμα στα ιταλικά ιστολόγια και τη δημοσιότητα.

Η ανησυχία αυτή βασίζεται σε ένα Ιταλό σεισμολόγο, τον Ραφαέλ Μπενταντί (Raffaele Bendandi), που πέθανε το 1979 σε ηλικία 86 ετών. Όπως πιστεύουν οι κάτοικοι της Ρώμης, ο Μπενταντί μπορούσε να προβλέπει τους σεισμούς. Το 1923 είχε κάνει, πράγματι, μια πρόβλεψη για ένα σεισμό στην Ανδριατική, που θα γινόταν στις 2 Ιανουαρίου 1924. Έγινε πράγματι σεισμός, με διαφορά δυο μέρες από τη πρόβλεψη. Αυτό φάνηκε αρκετά εντυπωσιακό ώστε η ιταλική εφημερίδα "Κορριέρε ντελλα Σέρα" να δημοσιεύσει ένα άρθρο με τίτλο "Ο άνθρωπος που προβλέπει τους σεισμούς".

Οι ιταλικές αρχές προσπάθησαν χωρίς επιτυχία να εξηγήσουν στο κόσμο πως δεν υπάρχει ακόμα σίγουρος και έγκυρος τρόπος για τη πρόβλεψη των σεισμών. Παρ' όλες τις προσπάθειες, η πίστη στο σεισμό που αναμένεται να γίνει σήμερα δεν υποχώρησε καθόλου.

Εναντίον της πίστης σε ένα σεισμό που θα γίνει σήμερα μίλησε και η Πάολα Λαγκόριο (Paola Lagorio), πρόεδρος ενός συνδέσμου αφιερωμένου στο έργο του Μπενταντί, ο οποίος σύνδεσμος έχει στη φύλαξη του και όλα τα χειρόγραφα του αποθανόντος σεισμολόγου. Στα χειρόγραφα του Μπενταντί, είπε η Πάολα, δεν υπάρχει καμμιά πρόβλεψη για κανένα σεισμό κοντά στη Ρώμη το 2011.

Πρόκειται λοιπόν για μιαν ακόμα περίπτωση όπου ένας ψευδο-επιστημονικός μύθος καταφέρνει να γίνει πιστευτός από πολλούς, και δεν υποχωρεί ακόμα κι αν υποδειχθεί πόσο αβάσιμος είναι, ή ακόμα και μπροστά στο ότι συγκρούεται με την επιστήμη. Βέβαια, σύμφωνα και με την είδηση του Ρώυτερ, πολύς κόσμος φαίνεται πως δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει σωστά όσα διαβάζει και όσα ακούει. Βρίσκουμε πολύ χαρακτηριστικά τα λόγια που το Ρώυτερ αποδίδει σε μιαν κυρία:

"Δεν ξέρω αν πραγματικά το πιστεύω μα αν κυτάξεις στο διαδίκτυο βλέπεις το καθετί και το αντίθετο του καθετί, και στο τέλος σε κάνει να νιώθεις ανήσυχη".

Παρά τη γενικευμένη δημόσια εκπαίδευση, λοιπόν, πολύς κόσμος δεν μπορεί να κρίνει για όσα ακούει και διαβάζει.


ακολουθεί η πρώτη διατύπωση μερικών σκέψεων:

Η επιστήμη μέσα στη κοινωνία

Παρά τη γενικευμένη δημόσια εκπαίδευση, λοιπόν, πολύς κόσμος δεν μπορεί να κρίνει για όσα ακούει και διαβάζει.

Σε τέτοιες σύνθηκες, πόση σημασία μπορούμε άραγε να δώσουμε στο ότι ακόμα και η σύγκρουση με την επιστήμη δεν λειτουργεί ως καμπανάκι που να δείξει στο κόσμο τη σωστή κατεύθυνση; Δηλαδή, τι συμπέρασμα να βγει, αφού έτσι κι αλλιώς "ουκ οίδασιν τι ποιούσιν";

Μια κριτική στην έννοια της μόρφωσης είναι, βεβαίως, αναγκαία, και αυτή νομίζουμε πως πρέπει να βασιστεί πάνω στην έννοια της αλλοτρίωσης. Δηλαδή, θεωρούμε τη μόρφωση ως ένα άλλο όνομα για την εξοικοίωση και την αντίληψη του καθενός για την κοινωνία, την ιστορία και τον εαυτό του. Αν λοιπόν σου υποδείχνουν πως οι ιδέες σου συγκρούονται με την επιστήμη, παρ' όλα αυτά όμως εσύ επιμένεις στη λανθασμένη σου γνώμη, συμβαίνει πολλές φορές πως η επιμονή αυτή βασίζεται μεν στην άγνοια, προέρχεται όμως και από μια άποψη για την επιστήμη. Και πράγματι, πολλοί συνοδεύουν πολύ καθαρά την άρνηση τους να δεχτούν την επιστημονική θέση και με μια κοινωνική και πολιτική άποψη για την επιστήμη. Απορρίπτουν, λένε, την επιστήμη διότι η επιστήμη έχει ένα κοινωνικό και πολιτικό ρόλο υπέρ της εξουσίας. Θα ήταν τελείως άλλη περίπτωση το να έλεγαν "δεν καταλαβαίνω πως η επιστήμη βρίσκει αυτό το συμπέρασμα, μα εγκαταλείπω τη δική μου γνώμη διότι είναι λανθασμένη, και θα προσπαθήσω να καταλάβω τι λέει η επιστήμη".

Η κοινωνική και πολιτική διάσταση στη στάση απέναντι στην επιστήμη είναι πολύ αποδεκτή και πολύ κατανοητή. Το πρόβλημα βρίσκεται στο ότι η πολιτική διάσταση της επιστήμης γίνεται δικαιολογία για παράλογες απόψεις και ψευδο-επιστημονικούς μύθους.

Το παράλογο και η κριτική στην επιστήμη

Οι άνθρωποι δεν είναι υπολογιστές, και οι γνώμες τους καθορίζονται επίσης και από τα συναισθήματα και από όλον εκείνο τον ωκεανό που συνοπτικά τον λέμε ψυχολογική ζωή.

Η σύγκρουση και η απόρριψη της επιστήμης, λοιπόν, δεν προέρχεται μόνο από μιαν αδυναμία να ακολουθήσει κανείς τη λογική της επιχειρηματολογία. Πολύ συχνότερα, η κριτική στην επιστήμη είναι μόνο η κοινωνικά και πολιτικά αποδεκτή παρουσίαση αυτού που δεν είναι παρά μια ψυχολογική στάση και ένας παραλογισμός. Έτσι, η αναμονή ενός σεισμού σήμερα στην Ρώμη προήλθε με όχι σωστό τρόπο αξιολόγησης και ερμηνείας των γεγονότων και των στοιχείων, δηλ. με τρόπο παράλογο και αβάσιμο. Όντας λοιπόν από τη φύση της μια παράλογη και αβάσιμη άποψη, αποκτά οπαδούς ανάμεσα σε όσους δεν μπορούν και, κυρίως, δεν θέλουν να σκεφτούν λογικά και βάσιμα. Και είναι ακριβώς για το λόγο αυτό που, όσοι πίστεψαν στον αβάσιμο ψευδο-επιστημονικό μύθο, το βρίσκουν αδύνατο έως πολύ δύσκολο να εγκαταλείψουν το φόβο τους. Ή μάλλον, να δεχτούν να εγκαταλείψουν την προσωπική ψυχολογική ικανοποίηση που προσφέρει η παράλογη αυτή πίστη. Έχοντας φτάσει σε μια αβάσιμη πίστη από ένα παράλογο δρόμο, δεν μπορούν να επιστρέψουν πίσω με επιχειρήματα λογικά. Αν μπορούσαν ή αν ήθελαν να ακολουθήσουν ένα λογικό δρόμο, δεν θα πείθονταν από τα παράλογα επιχειρήματα εξ αρχής.
-.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου